Historia Szpitala rozpoczyna się w 1926 roku, kiedyszpital w jaroszowcu to Wojewódzki Związek Samorządowy w Kielcach powziął uchwałę o wybudowaniu zakładu leczniczo-wychowawczego o nazwie Rabsztyn (nazwa okolicznych ruin zamku) dla dzieci, który spełniałby funkcję profilaktyczno-leczniczą w leczeniu gruźlicy. Za umiejscowieniem Szpitala na tym teranie przemawiały przede wszystkim warunki geograficzne i klimatyczne. Jaroszowiec położony jest wśród rozległych lasów sosnowych, na glebie piaszczystej w sąsiedztwie Pustyni Błędowskiej. Powietrze tworzy tu wspaniały mikroklimat, określane jest jako suche i balsamiczne- idealne do leczenia chorób płuc.

szpital w jaroszowcuAutorem projektu architektonicznego zespołu szpitalnego (składającego się z 3 budynków głównych oraz kilkunastu domków służbowych i mieszkalnych dla personelu) był inż. arch. Jan Witkiewicz-Koszczyc, a budowa (zrealizowana tylko w części) kosztowała 6 mln przedwojennych złotych. Budynek Główny Szpitala jest obiektem wybudowanym w 1934 roku, w stylu funkcjonalizmu, o bardzo ciekawej architekturze. Ściana frontowa łamana jest w kształcie harmonijki i prawie całkowicie przeszklona, dzięki czemu sale oświetlone są słońcem przez cały dzień.

szpital w jaroszowcuZakład uruchomiono w 1934 roku jako prewentorium. Województwo kieleckie nie mając wystarczających środków na prowadzenie zakładu wypożyczyło go Głównej Komendzie ZHP, która przejęła na siebie dalsze koszty wyposażenia i utrzymania. Wyznaczono personel i utrzymywano sanatorium aż do wybuchu wojny. Sanatorium w tym okresie działało przez cały rok. Liczba przyjmowanych dzieci w wieku 6-14 lat wahała się w granicach 180. Stosowano wyłącznie leczenie zachowawcze, klimatyczno-spoczynkowe, ogólno-wzmacniające i farmakologiczne. Po wybuchu wojny w 1939 roku sanatorium rozpadło się. Na około pół roku przepełniony rannymi olkuski szpital przeniósł do Jaroszowca część chorych. Po tym okresie Szpital zajęli Niemcy, tworząc na jego terenie rodzaj szkoły muzycznej, a następnie urząd celny (około 2 km od Szpitala przebiegała granica oddzielająca Rzeszę od Generalnej Guberni), by po roku z powrotem utworzyć szpital przeciwgruźliczy dla Niemców. Po ofensywie Armii Radzieckiej w roku 1944, Rosjanie utworzyli szpital wojskowy, który pracował do roku 1945.

szpital w jaroszowcu Po wojnie postanowiono wyremontować budynki, doprowadzono prąd, kanalizację i uruchomiono centralne ogrzewanie. Od lipca 1946 roku jednostka wznowiła działalność, lecząc na początku 30 dzieci. Od tego momentu zakład przyjął nazwę: Państwowe Sanatorium dla Dzieci w Rabsztynie. Stopniowo doposażono go w sprzęt medyczny (m.in. aparat RTG) oraz uruchomiono oddział obserwacyjny i zakaźny, i zwiększono liczbę łóżek dla pacjentów do 130.

Na przełomie roku 1959/60 sanatorium dla dzieci przekształcono w sanatorium dla dorosłych. Liczba dzieci, które przez te lata korzystała z sanatorium to około 1 300 rocznie. W latach 60-tych liczba łóżek zwiększyła się do 220. Kolejne lata to rozwój nowych metod leczenia, zakup coraz nowocześniejszych urządzeń (m.in. Spirografu PT400) – co umożliwiło uruchomienie pracowni badań czynnościowo-oddechowych. W roku 1967 zmieniono nazwę na: Państwowe Sanatorium Przeciwgruźlicze „Rabsztyn” w Jaroszowcu, a w 1976 roku powstał tu Wojewódzki Zespół Leczniczo-Rehabilitacyjny.

Wyspecjalizowanie się Szpitala w diagnostyce i leczeniu chorób płuc i zmiana profilu leczonych spowodowała, że w 1984 roku zespół został przekształcony w Wojewódzki Szpital Chorób Płuc w Jaroszowcu i pod tą nazwą funkcjonuje do dzisiaj, od roku 1999 – w Województwie Malopolskim.